Jules et Jim (1961) Cara onde evoluciona a arte?, pregúntanse os artistas. Cando non haxa que navegar en inestables chalupas para cruzar o estreito, cando os tiranos deixen de sentir a febre da intolerancia, cando o pan creza nas árbores e a humanidade se alimente co único esforzo de erguer un brazo e moer con dentes minúsculos e atrofiadas mandíbulas, en que gastarán o tempo os literatos?, que debuxarán os pintores?, que imaxinarán os cineastas? Cando o conflicto social non exista, o único que nos quedará será o noso propio conflicto, este si, inextinguible. De todo canto tocou François Truffaut na súa irregular traxectoria como cineasta, e a pesar do hieratismo protector tras do cal se agochou un tímido case enfermizo, os puerís vaivéns dos triángulos amorosos nos seus filmes teñen un pouso de crúa e dolorosa verdade. “Jules e Jim” e unha fascinante película que por momentos se volve aborrecible. O ríxido entusiasmo do narrador omnisciente fálanos dos dous amigos como se nunca deixasen de ser personaxes de narrativa. As actividades da parella son impulsivas, inexplicables; as raíces da seu fraterno amor aceptadas como absoluto, tras unha liña de diálogo breve. O filme é un xogo de irreverente poesía, banal e nihilista, como o feito de namorarse do sorriso de desprezo dunha estatua grega, e da promesa aparentemente inocua de seguir ata o fin á muller na que descubran ese sorriso. O pulso vitalista e inxenuo é un dos alicientes da cinta, sobre todo de Catherine, Jeanne Moreau, quizais a única do triángulo que semella real. Que Truffaut estaba no apoxeo da autoafirmación como auteur (na busca desa personalidade que finalmente só conseguiron Resnais, Godard e Rohmer) observámolo no que para min son as secuencias polas que merece a pena ver “A pel suave” (La peau douce, 1964), “Jules e Jim”, “As dúas inglesas e o amor” (Les 2 anglaises et le continent, 1971). Cando todo parece artificio e impostura, a mascara que oculta ao pudoroso creador cae, o narrador omnisciente cala e a marabillosa melodía de George Delarue toma protagonismo. Estamos dentro dunha 
habitación, as escuras. Ao contrario do que acontecía con Hitchcock, non somos voyeurs, senón protagonistas. Unha muller e un home, fronte a fronte, en silencio, e unha man que percorre tenramente unha meixela. Estes breves momentos de intimidade son o tributo de François Truffaut á historia do cinema, fotogramas de impresionismo que recollen un momento fugaz pero indeleble. É o amor silente, animal e inexplicable. Un desexo enfermizo e hedonista. Unha entrega sen condicións. O envoltorio de Jules e Jim é unha charada, palabra case homófona de charlotada. Xa dubidaba Milan Kundera sobre cal era o positivo e cal o negativo, a levedade ou o peso. Truffaut agocha o peso trala levedade. Jeunet, moito despois, cubre un peso bastante livián con toneladas de levedade non exenta de encanto, coa aborrecible pero por momentos deliciosa “Amélie” (2001), unha película de hoxe que bebe daquel Truffaut aparentemente lixeiro, seducida sen embargo polo lado escuro, non da forza, senón da máis pragmática comercialidade. Quizais outro atope motivos máis tanxibles para amar ou aborrecer este filme. De todas formas, pasar dúas horas vendo “Jules e Jim” (xunto a “Disparade sobre o pianista”, 1960; “Os catrocentos golpes”, 1959; e “A pel suave”, 1964; do mellor da súa irregular filmografía) non causa máis estragos que entrar confiado en calquera das multisalas que hoxe atopamos nos macrocentros comerciais (coa marabillosa e divertidísima excepción de "Death Proof"), entre un McDonals e as diversas franquicias de Inditex. Ou quizais si. Vostedes xulguen se merece a pena correr ese risco. Miguel Segador
