Aproveitando que se cumpre unha semana do pasamento do mítico cineasta sueco Ingmar Bergman, rescatamos aquí un fragmento do programa de Radio Allariz Banda Aparte que, o día 21 de xullo de 2006, estivo dedicado á súa prestixiosa carreira. Eis os áxiles comentarios que verqueron Alberto, Miguel e Pablo sobre un dos filmes tótems do xenio de Uppsala, "Det sjunde inseglet" (1957), máis coñecido como "O sétimo selo".
Alberto: "O sétimo selo", filme perturbador.
Miguel: Sí, dende logo é moi chamativo a primeira vez que o ves. É un filme moi simbolista. Un home está falando coa Morte, un espírito que está representado por un homiño vestido de negro...
Alberto: ¡O cabaleiro von Sydow!
Miguel: Unha película moi curiosa.
Pablo: Efectivamente, é unha das películas máis características ou das máis famosas da filmografía de Bergman...
Alberto: Non, tal é así que eu escoitei que ese filme se proxecta unha media de dúas veces ao día nos Estados Unidos. É unha das pelis máis celebradas alí.
Pablo: Realmente é un director moi importante, aínda que é posíbel que parte da nosa audiencia non ouvira falar nunca deste home. É un realizador bastante complexo, que trata temas existencialistas...
Alberto: Tamén hai que apuntar, acto seguido que, do cinema nórdico, é un dos máis famosos. Víctor Sjöstrom, que é o que aparece en "Fresas silvestres", era un director de cinema mudo sueco, un tipo moi descoñecido.
Miguel: ¿Sternberg non era sueco tamén?
Pablo e Alberto: Sternberg era austríaco.
Alberto: Estes rodaron a maioría dos filmes en Hollywood e por iso son máis coñecidos.
Pablo: Bergman non chegou a rodar nunca en Hollywood.
Alberto: Dreyer era danés...
Pablo: Parecíame importante facer esta aclaración, porque quizais parte da audiencia estea un pouco desorientada con esta figura que realmente é moi importante.
Alberto: Sen embargo, é un tipo que, realmente, tivo unha grandísima aceptación en Hollywood e conseguiu nen máis nen menos que tres Oscar.
Pablo: Sí e Fellini tamén.
Miguel: Sí, pero volvendo a "O sétimo selo", esta película responde moito a ese cliché sobre o existencialismo e Kierkegard. En realidade, a maioría das películas de Bergman non falan desas preocupacións do home por alcanzar a felicidade. Nesta película o que sí se ve é que estes cruzados veñen de combater e non saben moi ben en que consiste a súa vida, non saben se a perderon no sacrificio, porque un dos postulados que Kierkegard facía era que os homes primeiro buscan a felicidade nos praceres sensoriais, despois búscana no traballo e finalmente atópana en Deus. Dalgún xeito, este percorrido parece que é posterior, eles xa chegaron da busca da felicidade en Deus e cando volven a Suecia atópana moi atacada pola peste...
Alberto: Claro, parece un cadro de Peter Brueghel, esa estampa que se atopan alí... é unha película moi alegórica.
Miguel: Fala moito de costumismo, da época, moi suxa, moi inquedante, todas esas tabernas que se ven, toda esa debilidade que se ve na xente, como pasando do campo a ese castelo final que parece case un conto de Edgar Allan Poe. Parece "A morte escarlata".
Alberto: Sí, efectivamente, ou "A máscara da morte vermella".
Pablo: Ese plano final, a Morte que os leva por esa ladeira da montaña cara os seus dominios...
Miguel: É un debuxo medieval, a Danza da Morte, que iguala a todos.
Pablo: A película ten unha tremenda forza expresiva, unha forza visual, bueno, como grande parte das películas de Bergman. Pódense distinguir tres ideoloxías: por un lado está o cabaleiro protagonista, Antonius Block, encarnado por Max von Sydow, que é un actor dos máis representativos da filmografía de Bergman e este sí que tivo saída en América (...) estaría a ideoloxía deste home, que é un tipo que vén da guerra e sente un baleiro no seu interior. Despois de todo o que ten vivido, non lle chega e quere buscarlle un significado á vida (...) O escudeiro está desenganado. É escéptico, cínico, está totalmente entregado, por dicilo dalgún xeito. Por outro lado está a parella de comediantes ou de actores de teatro, que é o aspecto máis optimista da película...
Alberto: O que lle dá luminosidade ao filme é a aparición de Bibi Andersson.
Pablo: ...son estes homes que viven case, pois, en equilibrio coa natureza, viven no campo. Non son crentes, aparentemente, non teñen relación con Deus e, ao final, son os únicos que se salvan de toda esta cadea de miseria e morte.
Miguel: O titiriteiro dicía que tiña visións, que vía a Virxe e parece que é certo porque él deféndeo constantemente...
Pablo: A min esta personaxe lémbrame ao Roberto Benigni de "La vita è bella".
Miguel: Sí, físicamente parécense.
Alberto: ¿E logo?
Pablo: Sí, pola filosofía que mantén. Non parece que estea moi necesitado dun soporte existencial para levar unha vida feliz, vamos, é a impresión que me dá.
Miguel: Bueno, ten unha personalidade moito máis creativa que o resto e ao mellor non necesita ese mundo de imaxinación que él inventa...
Alberto: Por certo, que o argumento do filme está baseado na peza teatral "Pintura sobre madeira", do propio Ingmar Bergman, ou sexa, Bergman adapta a súa obra de teatro.
